Wat is fytotherapie?
Fytotherapie is kruidengeneeskunde. Het zijn geneesmiddelen die als actieve ingrediënten uitsluitend planten, delen van planten, plantenmaterialen of combinaties daarvan bevatten in ruwe of bewerkte staat.
Volgens deze definitie valt therapeutisch gebruik van geïsoleerde inhoudsstoffen van planten, zoals bijvoorbeeld curcumine niet onder de fytotherapie. Dit wordt een supplement genoemd, echter het onderscheid tussen deze twee groepen producten is voor de consument onduidelijk ook omdat de regelgeving en classificatie in de Europese landen verschillen.
Zo hadden wij valeriaan genoemd in ons artikel over supplementen, omdat het een plant is wordt de werking van valeriaan ook hier besproken als onderdeel van fytotherapie ter bevordering van een goede nachtrust.
Volgens fytotherapeuten is de oorzaak van een klacht te wijten aan een verstoord evenwicht en kan met behulp van 100% plantaardige middelen de balans hersteld worden. In tegenstelling tot homeopathie worden de werkzame stoffen in hun normale dosering toegediend.
Welke kruiden gebruik je bij slapeloosheid?
Slapeloosheid is vaak het gevolg van stress. Door de stress slaap je niet, hierdoor ben je overdag heel moe en functioneer je niet goed. Dit geeft weer meer stress, je gaat in bed liggen piekeren over wat er misging die dag, wat je allemaal nog moet doen terwijl je er als een berg tegen op ziet en zo krijg je nog meer stress en kan je helemaal niet meer slapen.
Dan kunnen kruiden met een rustgevend effect op het menselijk lichaam en brein de oplossing zijn. Heel kleine stikstofverbindingen uit verschillende kruiden komen na inname via het bloed in de hersenen terecht en functioneren daar als een soort verdoving, ze schakelen delen van de hersenen uit zodat je rustig wordt.
De verschillende soorten kruiden voor fytotherapie
Valeriaan
Valeriaan is een zeer bekend rustgevend kruid. De wortel van deze plant wordt al eeuwenlang gebruikt om slaapstoornissen te behandelen. Het werkt goed bij angsten en nervositeit. Het heeft een optimaal effect als je het continu gebruikt gedurende twee tot vier weken, je mag het langdurig blijven gebruiken en het is niet verslavend.
Passiebloem
De rustgevende werking van de passiebloem is in 1596 ontdekt door een Spaanse arts in Peru. Het wordt inmiddels over de hele wereld gebruikt als middel om te slapen, vooral wanneer de slaapproblemen te maken hebben met spierspanning en spierkramp. Meestal wordt er thee van gezet.
Hop
Hop is kalmerend en heeft ook een verdovende werking bij pijnklachten, dus als je wakker ligt omdat je pijnklachten hebt is het nuttig om hop te gebruiken, als je dan ook nog je zenuwen wilt kalmeren is het raadzaam hop te combineren met één of meer van de andere kruiden.
Kamille
Kamille heeft een kalmerende werking op het centrale zenuwstelsel . Het wordt zeer algemeen gebruikt om de slaap te bevorderen. Er wordt wel thee van gezet, maar je kunt er ook een krachtig werkende tinctuur van maken. Kamille heeft ook nog eens een kalmerende werking op de darmen, onrustige darmen zijn vaak ook een oorzaak van slecht slapen.
Lavendel
Het slaapcentrum in de hersenen lijkt te reageren op de geur van lavendel. Je kunt gewoon steeds wat verse takjes lavendel naast je kussen leggen of wat lavendelolie verdampen in een olieverdamper.
Citroenmelisse
Dit kruid wordt vooral gebruikt in combinatie met andere kruiden, het ontspant de geest en helpt zo tegen piekeren.
Zoals de benaming van de plant ruikt deze sterk naar citroen.
Venkel en anijs
Deze twee zijn niet direct slaapverwekkend, maar vanwege de gunstige werking op de darmen kan het helpen als je door stress last hebt van onrustige darmen die je uit je slaap houden.
Hoe kom ik aan deze kruiden?
Je kunt kant en klare thee, capsules, tincturen kopen, maar bij langdurig gebruik is het zeer interessant om zelf te gaan kweken. Ook weet je dan zeker dat er geen bestrijdingsmiddelen aan te pas gekomen zijn en je kunt naar hartenlust experimenteren met combinaties, hoeveelheden en in welke vorm ze voor jou het beste werken.
Je hebt hier niet eens een grote tuin of groot balkon voor nodig. Er zijn namelijk verschillende soorten en maten verticale tuinen verkrijgbaar.
Bijvoorbeeld Queens garden Verticale tuin met 72 premium vakken/zakken. Kan ook nog eens zeer decoratief zijn, je werkt er heel leuk een lelijke muur mee weg.
Ook kun je een planten zak met vakken of een plantenhanger aanschaffen. De verticale tuin KAROO heeft wat grotere vakken voor 9 verschillende planten en kan binnen en buiten gebruikt worden.
Bij gebruik binnen is het resultaat het beste als je gebruik maakt van een lamp. Smartwares Grow Light is een binnentuin met LED-verlichting. De lamp geeft daglicht zodat je plantjes beter en sneller groeien met timer die het dag/nachtritme nabootst.
Als je zelf met kruiden aan de gang gaat, is het fijn een goed boek te hebben wat jou op weg kan helpen. “Geïllustreerde kruiden encyclopedie” van N. Vermeulen beschrijft vele soorten kruiden, inclusief hun medicinale werking, tips over het zelf kweken en wat de werkzame stoffen zijn.
Hoe gebruik je deze kruiden?
Je kan er tinctuur van maken door de verse planten in een mengsel van water en alcohol te leggen in een afgesloten pot. De verhouding is 1 deel planten op 3 delen alcohol voor verse planten, 1 deel planten op 5 delen alcohol voor gedroogde planten.
Kies voor inwendig gebruik een niet te sterke alcohol, dus niet die van de drogist, maar die bedoeld is voor consumptie bijvoorbeeld wodka of jenever.
Je kan de kruiden ook vers of gedroogd en eventueel vermalen, als thee gebruiken.
Met een vijzel, bijvoorbeeld “Jamie Oliver Vijzel”, een granieten vijzel met bijpassende stamper kom je bij kleinere hoeveelheden ook al een eind.
De fijngemalen kruiden overgiet je met kokende water en laat je even trekken, dan zeef je het en drink je het op of je gebruikt een thee-ei. De fijngemalen kruiden kunnen ook als smaakmaker met rustgevende werking in het eten gebruikt worden.
Probeer verschillende combinaties en hou even vol, kruiden werken goed, maar niet acuut. Drink een paar weken kruidenthee en merk het verschil.
